
Rada pracowników jest organem konsultacyjno-informacyjnym, służącym pozyskiwaniu informacji i przekazywaniu ich pracownikom, pozyskiwaniu ich opinii oraz konsultowaniu tematów objętych informacjami z pracodawcą.
Celem działalności rady jest zatem przygotowanie pracowników do zapowiadanych przez pracodawcę zmian, co ma m.in. przeciwdziałać bezrobociu. Pracownik odpowiednio wcześnie poinformowany jest w stanie lepiej przygotować się do czekających go zmian. Drugim celem jest podjęcie konsultacji i wywarcie nacisku na pracodawcę, tak by ten skorygował swoje plany, uwzględniając interesy pracowników. Nacisk nie może jednak przerodzić siew formy opisane w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, zastrzeżone wyłącznie dla związków zawodowych.
Rady pracowników dublują kompetencje zakładowych organizacji związkowych w zakresie pozyskiwania informacji - art. 28 ustawy o związkach zawodowych oraz prowadzenia z pracodawcą dialogu społecznego.
Rady pracowników nie posiadają osobowości prawnej, nie mogą prowadzić sporów zbiorowych z pracodawcą czy być przez to stroną zakładowego prawa pracy. Nie mogą zaciągać zobowiązań i nabywać praw. Ich działalność powinna ograniczać się wyłącznie do pozyskiwania informacji na tematy wskazane w ustawie i konsultowania ich z pracodawcami i pracownikami.
W Polsce idea tworzenia rad pracowników nie przyjęła się głównie ze względu na funkcjonowanie w zakładach pracy organizacji związkowych. Pomimo ustawowego obowiązku, wielu pracodawców nie powołuje rad pracowników. Jako podmiot dublujący uprawnienia związkowe nie są one także pozytywnie postrzegane przez te organizacje.
Marcin Szymanek